TEDx - ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΤΣΟΥΚΑΛΑΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2010.ΠΡΟΤΥΠΟ ΤΟΠΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ

Το βίντεο που ακολουθεί, είναι από την εκδήλωση του TEDx στην Αθήνα, τον Οκτώβριο του 2010, με θέμα What Greece Needs Now: A new vision!

Δημήτρης Τσουκαλάς είναι δήμαρχος  στην Ανάβρα,Αλμυρού Μαγνησίας, εξηγεί με πολύ απλό τρόπο,πως κατάφερε ένα χωριο 300 κατοίκων,που στην πλειοψηφία τους είναι κτηνοτρόφοι,κατάφερε σε λίγα μόλις χρονια,να γίνει πρότυπο ανάπτυξης,με αύξηση του πληθυσμού,με 0% ανεργία,0%εγκληματικότητα,και τεραστια οικονομικη ανάπτυξη.

Είναι μια μικρή ευκαιρία,να καταλάβουν μερικοί,ότι η ανάπτυξη πολλαπλασιάζει το ανθρώπινο δυναμικό σε μια κοινωνία και δεν το μειώνει,καθώς φέρνει και την οικονομική ανάπτυξη,τόσο σε κοινοτικό,όσο και σε προσωπικό επίπεδο.
Αυτό το βίντεο είναι η επαναφορά στη πραγματικότητα για πολλούς "τηλιακους" που από την "πολύ ανάπτυξη",έχουν μείνει 2-3 οικογένειες να διοικούν ένα ολόκληρο νησί.
Ποιος είπε ότι η οικογενειοκρατία είναι προνόμιο μονο τον πολιτικών;

ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗ ΠΕΣ ΑΛΕΥΡΙ!!

Στην αρχή βαφτίστηκε ως «Καποδίστριας 2» από τα χείλη της σημερινής κυβέρνησης μετονομάστηκε σε «Καλλικράτη», αλλά όπως και να έχει η ονομασία της διοικητικής μεταρρύθμισης που ευαγγελίζεται η κυβέρνηση του κ. Παπανδρέου, έχει σαφή τρωτά σημεία και αρκετά στοιχεία που αν εφαρμοστούν θα λειτουργήσουν ευεργετικά στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση. Αρχικά θα ήθελα να τονίσω ότι όλες οι μεταρρυθμίσεις είναι κάτι παραπάνω από αναγκαίες για το κράτος και πράγματι, στα παραδείγματα, που εφαρμόστηκαν στο εξωτερικό λειτούργησαν σωστά, βοηθώντας την τοπική αυτοδιοίκηση να γίνει αποτελεσματικότερη. Ωστόσο στην ελληνική επικράτεια με τις δομές του κράτους να χαρακτηρίζονται από την διαφθορά, δεν μπορούν να επιφέρουν τίποτα ουσιαστικό εκτός από την ερήμωση της υπαίθρου και την συγκέντρωση του πληθυσμού σε μεγαλύτερα αστικά και ημιαστικά κέντρα.
Το παράδειγμα του «Καποδίστρια» είναι χαρακτηριστικό. Κυρίως σε περιοχές που βρίσκονται στην ηπειρωτική Ελλάδα, συναντήσαμε το εξής φαινόμενο. Το κεφαλοχώρι έχοντας συγκεντρώσει όλες τις διοικητικές υπηρεσίες και με δεδομένο της δύσκολης επικοινωνίας με τα όμορα χωριά, που ανήκαν στο ίδιο καποδιστριακό δήμο, συγκέντρωνε το πληθυσμό και κυριότερα το ενδιαφέρον του εκάστοτε δημάρχου. Ο εκάστοτε δήμαρχος βλέποντας ότι το μεγαλύτερο μέρος του εκλογικού σώματος βρισκόταν στην πρωτεύουσα του δήμου, αδιαφορεί για τα χωριά και «σπρώχνει» όλα τα έργα στα κεφαλοχώρια. Αποτέλεσμα όλου αυτού ήταν η «εξαφάνιση» πολλών χωριών από το χάρτη.
Το πρόγραμμα «Καλλικράτης» θα λειτουργήσει ακόμα πιο συγκεντρωτικά από τον «Καποδίστρια» όμως με τα οικονομικά δεδομένα της εποχής είναι ακόμα πιο αναγκαίο να προχωρήσει η μεταρρύθμιση. Όμως με ποια μορφή; Αν γίνει ότι είχε γίνει το 2000 τότε τα πράγματα θα γίνουν με πολύ κακό τρόπο και πολύ γρήγορα θα δημιουργηθούν και άλλα προβλήματα ακόμα πιο σύνθετα. Υπάρχει μια λογική που την συναντάμε στην Ελβετία με πολλές όμως ιδιομορφίες. Στην πανέμορφη χώρα της κεντρικής Ευρώπης, υπάρχουν τα γνωστά «καντούνια», στην οποία δεν είναι τίποτα άλλο από μεγάλες διοικητικές περιφέρειες. Βέβαια, τα «καντούνια» έχουν πολλές ιδιαιτερότητες οι κάτοικοι πολλών εκ αυτών να μιλάνε ακόμα και διαφορετική γλώσσα από τους γείτονες τους. Με τον καιρό, τα «καντούνια» απόκτησαν τόσες διαφορές ώστε να τίθεται ακόμα και θέμα και αυτονομίας. Βεβαίως η Ελβετία είναι μια ξεχωριστή περίπτωση και σαφέστατα δεν τίθεται θέμα σύγκρισης, όμως με το γνωστό πια «ψηφιδωτό» που υπάρχει στις εθνικότητες που κατοικούν στην χώρα μας, κανείς δεν μπορεί να γνωρίζει τι θα γίνει σε λίγα χρόνια. Ούτε καλό, ούτε κακό δεν είναι αυτό το πράγμα. Το ανησυχητικό είναι ο τρόπος που θέλουν οι δήμαρχοι να περάσει το σχέδιο «Καλλικράτης».
Τι έκανε η τοπική αυτοδιοίκηση τα τελευταία 35 χρόνια και πως βοήθησε στην οικονομική κατάρρευση της χώρας; Πολύ απλά, δεν υπάρχει δήμος και νομαρχία που να μην χρωστάει πάρα πολλά λεφτά. Πολύ απλά, δεν υπάρχει δήμαρχος ή νομάρχης που να μην έχρισε μόνιμους υπαλλήλους της αρεσκείας του, πράγμα που συνέχισε και ο διάδοχος του κ.ο.κ. Όλη τοπική αυτοδιοίκηση έκανε αυτό που έκαναν οι κυβερνήσεις, βάζοντας από τα «παράθυρα» υπαλλήλους, χωρίς να υπάρχει καμία πραγματική ανάγκη. Καθαρά για ψηφοθηρικούς λόγους έκαναν δημοτικούς υπαλλήλους τους μισούς κατοίκους, τους οποίους τους πλήρωναν οι άλλοι μισοί και στην πραγματικότητα κατάρρευσαν κάθε έννοια κράτους στην πρώτη βαθμίδα του. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι η κατάσταση που βιώνουμε σήμερα και ουσιαστικά η χρεωκοπία της χώρας. Πολλοί δήμαρχοι έχουν αντιληφθεί τον «Καλλικράτη» ως μια πολύ καλή ευκαιρία για να καλυφθούν τα χρέη τους. Ζητούν χρήματα για την «επανίδρυση του κράτους», για την σύγχρονη πραγματικότητα που φέρνει αλλαγή στο χάρτη της αυτοδιοίκησης και για διάφορα τέτοια. Στην ουσία ζητάνε λεφτά για να μπορούν να καλύψουν τα χρέη τους και ακόμα χειρότερα για να πλουτίσουν ακόμα περισσότερο οι λίγοι. Τι μπορεί να γίνει γι’ αυτό;
Στην ουσία οι δήμοι και οι νομαρχίες λειτουργούν σαν τις κυβερνήσεις. Άρα η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι εύκολη. Χρέος την σημερινής κυβέρνησης είναι να επιβάλει στην τοπική αυτοδιοίκηση ότι της κάνει η Ευρωπαϊκή Ένωση. Δηλαδή να επιβάλει το καθεστώς επιτήρησης σε όλους τους χρεοκοπημένους δήμους και στις νομαρχίες. Είναι επιτακτική ανάγκη να λογοδοτούν όλοι οι δήμαρχοι που πάνε τα χρήματα του κράτους και τα ευρωπαϊκά κονδύλια. Είναι ανάγκη να υπάρξει θέμα με τους παχυλούς μισθούς ορισμένων δημοτικών υπαλλήλων, αλλά και με τον αριθμό των ατόμων που απασχολούνται στους δήμους. Αν θέλουμε ανασυγκρότηση του κράτους, θα πρέπει να την έχουμε σ’ όλα τα επίπεδα της.
Ο «Καλλικράτης» και η δύσκολη οικονομική συγκυρία είναι μια ευκαιρία για να ξεκαθαρίσουν όλα τα «αγκάθια» που για χρόνια τρυπάνε το κορμί της ελληνικής οικονομίας. Η σημερινή κυβέρνηση με νωπή την εντολή από το εκλογικό σώμα και με ωριμότερη από ποτέ την κοινωνία, έχει όλες τις προϋποθέσεις για να βάλει την χώρα σε πιο σωστά δεδομένα. Πέρασαν περίπου 50 χρόνια από τότε που οι Ευρωπαίοι ζούσαν αυτό που ζούμε τώρα. Είμαστε πολύ πίσω, αλλά πρέπει να κάνουμε κάτι. Καλός ο «Καλλικράτης» αλλά σ’ αυτή την χώρα ποτέ δεν πάσχαμε από νόμους και σχέδια. Πάσχουμε από ανθρώπους θα τα εφαρμόσουν και κυρίως από ανθρώπους θα τα ελέγξουν.

Επιμέλεια: Μιχάλης Χατζηνικήτας

Υ.Γ 1: Είμαι παραπάνω από σίγουρος ότι όλοι μιλούν για τον Καλλικράτη άλλα λίγοι γνωρίζουν ποιος ήταν πραγματικά. Για την ιστορία ο Καλλικράτης ήταν σπουδαίος αρχιτέκτονας της αρχαιότητας. Μεγαλούργησε το «χρυσό αιώνα» του Περικλή και η συνεργασία του με τον Φειδία με χάρισε το αρτιότητα μνημείο της χώρας μας. Τον Παρθενώνα.

Υ.Γ. 2: Το θέμα με την φορολόγηση της εκκλησιαστικής περιουσίας τι απέγινε;

Οι κατα φαντασίαν απελευθερωτές της πόλης,του Καραντζαφέρη.

Οποια ώρα κι αν μπεις στον τηλεοπτικό κόσμο, πρωί, μεσημέρι, απόγευμα, μεσάνυχτα, και όποιου περιεχομένου κι αν είναι η εκπομπή (ενημερωτική, λαϊφστυλίστικη, «αποκαλυπτική», κουτσομπολίστικη), θα πέσεις σε κάποιον του ΛΑΟΣ που προσπαθεί να παραστήσει το χαριτωμένο, τον ευφυολόγο, τον «εαυτό του».
Καλαμπουράκι στο καλαμπουράκι, κουτσομπολιό στο κουτσομπολιό, «μπουμπουκολογία» στην «μπουμπουκολογία», κατασκευάστηκε και διακινείται προς μαζική κατανάλωση ένα είδωλο του ΛΑΟΣ, όπου το κόμμα αυτό εμφανίζεται σαν μια παρέα ιδεολογικώς άοσμων, άρα ακίνδυνων ατακαδόρων, και όχι σαν ένα αγρίως λαϊκιστικό κόμμα στις τάξεις του οποίου περιλαμβάνονται χουντόφιλοι, βασιλόφρονες, εβραιοφάγοι, κυνηγοί μεταναστών, νοσταλγοί του χιτλερισμού, που θεωρούν το Ολοκαύτωμα «σιωνιστικό ψεύδος» καθώς και κατά φαντασίαν απελευθερωτές της Πόλης, που όπου να ’ναι θα την ανακτήσουμε και θα υποχρεώσουμε τους Τούρκους να πληρώσουν νοίκι• αυτό τουλάχιστον κηρύσσει εθνοπρεπώς ωρυόμενος ο κ. Αδωνις Γεωργιάδης σαν βιβλιέμπορος στην εκπομπή του, στο κανάλι του αρχηγού του. Η τηλεοπτική λεύκανση δεν αρκεί για να αμβλύνει τα βαθύτερα γνωρίσματα ενός κομματικού χώρου. Αρκεί πάντως να του αλλάξει προσωρινά την εικόνα, να τη θολώσει, ώστε να διευκολυνθούν τα σενάρια συνεργασίας. Στις κοινωνίες του θεάματος άλλωστε τίποτε δεν θεωρείται ακραίο• ακόμα και το μαύρο μπορεί να αποδοθεί με παλ αποχρώσεις.Ο πολιτικός πολιτισμός είναι ανύπαρκτος,σ'αυτή τη χώρα,απο τότε που αυτή η χώρα εκτροχιάστηκε απο την ιστορία της.
Καλά θα κάνουν οι ''ελληναράδες'' του Καρατζαφέρη,πριν ανακτήσουν και πάλι τη Κωσταντινούπολη,να περάσουνε και λίγο απο την Τήλο,που μένει χωρίς ρεύμα με την παραμικρή βροχή,όπου το internet μας κάνει την τιμή να μας επισκέπτεται όποτε γουστάρει,και ως εθνοπατέρες που είστε να δείτε πώς είναι να ζείς πάνω σ'ένα νησί χωρίς ρεύμα για τέσσερις (4) ολόκληρες μέρες!!!
Θα ήθελα σ'αυτό το σημείο να ρωτήσω εσάς τους ''εθνοσωτήρες'':

-Εχετε επισκευτεί ποτέ την άγονη γραμμή?
-Εχετε σκεφτεί,γιατί εν έτη 2010 μιλάμε ακόμα για άγονες γραμμές?
-Ειστε γνώστες των προβλημάτων,που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι,των ''άγωνων'' νησιών?
-Εχετε ασχοληθεί ποτέ σοβαρά με τα ενεργειακά προβλήματα,που αντιμετωπίζουν τα νησιά μας;
-Είστε γνώστες των προβλημάτων,που βιώνουν οι επιχειρηματίες,που είναι και η ραχοκοκαλιά της τοπικής ανάπτυξης;

Πραγματικά έχω πολλά ερωτήματα να σας θέσω,αλλά η αλήθεια είναι ότι δεν περιμένω και τίποτα,και θα ήταν αφελές εκ μέρους μου,να περιμένω το οτιδήποτε από επαναστάτες του καναπέ.
Καλό θα ήτανε,πριν ανακτήσετε ξανά τη πόλη,να ανακτήσετε και λίγη σοβαρότητα!
Εάν γνωρίζεται τι είναι.

Χατζηγεωργίου Παντελής

Φίλε Μιχάλη...

Φίλε Μιχάλη καλως-ηλθες στην παρέα μας.
Θέλω απο καιρό να σ'ευχαριστήσω,και να σε συγχαρώ για τις τεράστιες υπηρεσίες σου στο σύλλογο,που παρά τς οποιες δυσκολίες αντιμετώπιζες κατάφερνες πάντα να πετυχαίνεις τους στόχους σου.Γνωρίζω πολύ καλά,ότι υπήρξες ο αφανής ήρωας,πίσω απο μεγάλες επιτυχίες του συλλόγου,και που δυστυχώς,λίγοι ήταν αυτοί που αναγνώρισαν το έργο σου,και λιγότεροι ακόμα αυτοί που σε στήριξαν και ειδικά εδώ στην Τήλο.
Εργάστηκες με πείσμα και θέληση,με μόνο γνώμονα την αγάπη που τρέφεις για τον τόπο σου,και ελπίζω μια μέρα,να σου το αναγνωρίσουν,και να σε τιμήσουν για αυτό.
Σ'ευχαριστούμε για άλλη μια φορά που μας έκανες την τιμή,να είσαι μέλος αυτού του blog.

Η ΠΡΟΣΠΑΘΕΙΑ ΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΚΕΨΗ ΚΑΝΕΙ ΠΑΝΤΑ ΚΑΛΟ

Αρχικά θα ήθελα να εκφράσω τα θερμά μου συγχαρητήρια γιατί αντιλαμβάνομαι για ακόμα μία φορά ότι η κοινωνία της Τήλου γίνεται καθημερινά πιο «ελεύθερη» συμμετάχοντας σε δραστηριότητες όπως αυτή του blog που δημιουργήσατε. Είμαι απόλυτα πεποισμένος ότι η προσπάθεια που ξεκίνησε από το Σύλλογο Απανταχού Τηλίων «Η Ήριννα» με το site http://www.tilos-irinna.gr/ έχει πετύχει απόλυτα το στόχο της, καθώς αφενώς η επαναδραστηριοποίηση του Site του Δήμου και αφετέρου η ύπαρξη αυτού του blog, βοηθούν στο να αναπτύσσονται όλα τα θέματα και τα προβλήματα αυτού του ευλογημένου τόπου.
Θα είμαστε παρών σ’ αυτή την προσπάθεια και θα ήθελα από καρδιάς να ευχαριστήσω τα παιδιά που δημιούργησαν αυτό το blog και ελπίζω η συνέχεια του να είναι διαρκώς αναπτυσσόμενη.
Μιχάλης Χατζηνικήτας

ΤΟ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΤΑ

Οι μνήμες μου απο το μικρό νησί της Δωδεκαννήσου,είναι πάντα αξεπέραστες.Ειδικά για παιδιά της πόλης όπως εγώ.Είχα όμως και την τύχη να ζήσω οχτώ περίπου χρόνια,αφήνοντας πίσω φίλους,οικογένεια,και ότι άλλο μπορεί να σου προσφέρει μια πόλη.Μεγάλωσα με το όνειρο να γίνω μόνιμος κάτοικος,στο μικρό αυτό χωριό,του νησιού,αν και γνώριζα απο πολύ μικρός,τις δυσκολίες,που θα αντιμετώπιζα.Πολλοί απο τους ξενιτεμένους ζούσαν μ'αυτό τ'όνειρο,μα σχεδόν κανένας δεν τα είχε καταφέρει,ο καθένας για τους δικούς του λόγους,που συνήθως ήταν η οικογένεια και τα παιδιά.
Αγάπησα περισσότερο αυτό τον τόπο,μέσα από τις ιστορίες και τους μύθους που μου διηγήθηκε ο παππούς κ'η γιαγιά,πηγαίνοντας για τις διακοπές μου τις γιορτές και τα καλοκαίρια.
Ιστορίες που ταξίδευαν μέσα στο χρόνο,από στόμα σε στόμα.
Θυμάμαι ανθρώπους με ζαρωμένα απο το χρόνο και τις κακουχίες πρόσωπα,μα και με μια γαλήνεια και καθάρια όψη στο βλέμα τους,που καθρέπτιζε την ψυχή τους.
Τη λεβεντιά τους.
Την αγνότητα τους.
Ανθρωποι αγράματοι,μα πάνσοφοι.Η ίδια η ζωή που τους στέρησε τη γνώση,λόγο μεγάλης φτώχειας,τους χάρισε απλόχερα τη σοφία.Το διήγηματα τους,θυμάμαι,με συνέπαιρναν,σε κόσμους μαγικούς,γεμάτο μύθους,ξόρκια,φόνους,πειρατές,και ανεκπλήρωτες αγάπες,που ο χρόνος δεν τους το συγχώρεσε ποτέ.Για γλέντια στη πλατεία,που κρατούσαν και μέρες,τραγουδώντας την χαρά,την λύπη,την ξενιτιά,ακόμα και το θάνατο.

Ο γερο- Λιοντής ήταν ο λυράρης του χωριού.Πέρασαν πολλά χρόνια απο τότε που έχασε το φώς του,από πυροβολισμό στην Μικρά Ασία.Πάμτωχος,και σακάτης απο τα δεινά του πολέμου,και της πείνας,αναζητούσε τη φώς της ψυχής του,μέσα απο τη μουσική.Η λύρα του τον καθοδηγούσε,σε δρόμους βυζαντινούς,πλούσιους,γεμάτο εικόνες,και τοπία.Βγαίνοντας απο το σπίτι του,και ακουμπόντας τοίχο-τοίχο,κατέβαινε στην πλατεία του χωριού,καθημερινά,να παίξει,και να τραγουδήσει σκοπούς τοπικούς,και μικρασιάτικους.Τα κουδουνάκια πάνω στο δοξάρι,έδιναν το ρυθμό,και οι μελωδίες προσκαλούσαν τους χωριανούς,για άλλο ένα γλέντι.
Η ζωή τους όλη μια γιορτή.Η δύσκολη επιβίωση,γινότανε τραγούδι.Και ευκαιρία για τους νέους,να τραγουδήσουν τη μαντινάδα τους στη κοπέλα που αγαπούσαν:

''θα θελα να σουν εκκλησιά
να ρθώ να προσκυνήσω
τη χάρη σου που μ'έκαμε
γλυκά να σ'αγαπήσω''

Είναι αμέτρητες οι ιστορίες,και θα μπορούσα να γράφω για μέρες.Σκοποί,καιτραγούδια,φέρνουν στο μυαλό,εικόνες απο μια άλλη εποχή.Είναι αλλιώτικα τα αισθήματα σ' εκείνα τα μέρη. Η ζωή η ίδια είναι αλλιώς. Τόποι που γεννούν παραμύθια και όχι άδικα. Όλοι οι τόποι έχουν την μαγεία τους. Φοβάμαι όμως πως οι άνθρωποι σιγά σιγά χάνουμε την ικανότητα μας να την νιώθουμε. Οτι έχει μείνει απ'αυτή την εποχή,είναι μερικά μισογκρεμισμένα πέτρινα σπιτάκια,που σε ταξιδεύουν σε μια άλλη εποχή.
Γιατί, πραγματικά, είναι φορές που νιώθω πως το πώς ζούμε μας στραγγίζει τη ψυχή. Έτσι προκύπτει και η ανάγκη για το απλό και ουσιαστικό.

Οχι,δεν ονειρεύομαι την Τήλο,όπως ήταν πριν πολλά χρόνια.Πιστεύω στην Τήλο του πολιτισμού,της ανθρωπιάς,και της ανάπτυξης,με βάση όμως την ιστορία της,και με σεβασμό στο περιβάλον της.Κάτι που οι ''φωστήρες'' της δεν έχουν καταλάβει ακόμα.

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΤΗΛΟΥ

Η Τήλος είναι ένα από τα Δωδεκάνησα, το έβδομο σε φθίνουσα κατάταξη έκτασης. Βρίσκεται 22 μίλια ΒΔ. της Ρόδου και 222 μίλια από τον Πειραιά. Έχει σχήμα ακανόνιστο και η έκτασή της είναι 62,825 τ.χλμ. ενώ ο πληθυσμός της, κατά την τελευταία απογραφή (2001), ανήρχετο σε 533 κατοίκους. Γενικά το έδαφός της είναι ορεινό και βραχώδες με μία μικρή πεδιάδα στο κέντρο της που καταλήγει στη παραλία του Ερίστου. Υψηλότερη κορυφή είναι του Προφήτη Ηλία με υψόμετρο 650 περίπου μέτρα. Το συνολικό ανάπτυγμα των ακτών της νήσου φθάνει τα 63 χλμ. Στο νησί υπάρχουν τρεις οικισμοί: το Μεγάλο Χωριό με 233 κατοίκους, τα Λιβάδια με 278 και ο Άγιος Αντώνιος με 22.
Επίσης το Μικρό χωριό,που είναι σήμερα ακατοίκητος οικισμός,κατοικούνταν μέχρι και τη δεκαετία του 1950.Οι κάτοικοι του μεταγκαταστάθηκαν στον οικισμό Λιβάδια,όπου ήταν ευκολότερη η πρόσβαση στο λιμάνι.
Το Μικρό χωριό,μέχρι και τα τέλη του 18 αιώνα λεγόταν Ελιάδα.
Η Τήλος διαθέτει δε πολλά αρχαιολογικά μνημεία. Έγινε γνωστή όταν το 1970 ο καθηγητής παλαιοντολογίας Νικόλαος Συμεωνίδης ανακάλυψε στο σπήλαιο Χαρκαδιό, στην περιοχή της Μυσσαριάς, νεκροταφείο ελεφάντων νάνων οι οποίοι βρέθηκαν απομονωμένοι στο νησί μετά την καταβύθιση της Αιγηϊδος, της οποίας οι κορυφές συνθέτουν το σημερινό αρχιπέλαγο του Αιγαίου. Στη νήσο εδρεύει μικρό παλαιοντολογικό μουσείο όπου εκτίθενται κάποια από αυτά τα ευρήματα.
Ιστορικά αναφέρεται από τον Όμηρο όπου πρώτοι κάτοικοί της ήταν από τη Ρόδο. Στον Τρωικό Πόλεμο φαίνεται πως κατοικήθηκε από τους Δωριείς. Στην αρχαιότητα η Τήλος φημίζονταν για τα μύρα της και διάφορες αλοιφές και από τον 2ο αιώνα π.Χ. αποτελούσε δήμο των Ροδίων. Σύμφωνα με βυζαντινή παράδοση ο Αυτοκράτορας Μέγας Κωνσταντίνος με προτροπή της μητέρας του μετέφερε Τηλίους εποίκους στη Κύπρο στη περιοχή που σήμερα ονομάζεται Τηλυρία. Επίσης στη βυζαντινή περίοδο η Τήλος λεηλατήθηκε τόσο από τους Σαρακηνούς όσο και από τους Ενετούς. Αργότερα η νήσος περιήλθε στους Ιωαννίτες Ιππότες (1309) και όταν καταλήφθηκε η Ρόδος από τον Σουλεϊμάν Α΄ τον Μεγαλοπρεπή, το 1522, ακολούθησε τη τύχη των υπολοίπων νήσων. Τον 16ο αιώνα η Τήλος αναφέρεται από περιηγητές ως "Επισκοπή" ή "Επισκοπία", ενώ στη Πορτολάνα του Δημητρίου Τάγια αναφέρεται με το αρχαίο ίδιο όνομα. Στο "Οδοιπορικό" του Ιακώβου Μηλοΐτη (1673) φέρεται να κατοικείται από 4000 κατοίκους, (αριθμός που δεν διασταυρώθηκε από άλλη πηγή). Το 1675 η Τήλος καταστράφηκε από το Γάλλο πειρατή Κρεβελιέ και μέχρι το τέλος του 18ου αιώνα δοκιμάστηκε από επιδρομές Αλγερινών αλλά και Ευρωπαίων πειρατών.
Η Τήλος σήμερα είναι ένα συνεχώς αναπτυσόμενο τουριστικά νησί,όπου ολοένα και περισσότεροι,αλλοδαποί και έλληνες τουρίστες,το τιμούν με την παρουσία τους.
Η πολιτιστική του κληρονομιά είναι τεράστια.Τραγούδια και σκοποί της Τήλου,έρχονται απο τα βάθη των αιώνων.Η ποιήτρια ¨Ηριννα που έζησε τον 4π.χ ήταν απο τις σημαντικότερς ποιήτριες στην Ελάδα,ισάξια ακόμα και της Σαπφώς.Σήμερα έχουν διασωθεί,μόνο λίγοι στίχοι απο τα έργα της.
Τραγούδια και σκοποί της Τήλου θα ακούσετε στο μεγαλύτερο και σημαντικότερο πανηγήρι του Αγ.Παντελεήμονα,που είναι και ο προστάτης του νησιού,και εορτάζεται στις 26-27 Ιουλίου.
Αλλα αξιοσημείωτα θρησκευτικά πανυγήρια είναι αυτά της Παναγίας Πολλίτισας στα Λιβάδια,και αυτό της Παναγιάς της Καμαριανής στο Μεγάλο Χωριό,στις 24-25 Αυγούστου.